Sağlık Eğitimi

Sağlık eğitimi, insanların sağlıkla ilgili davranışları arasında olumsuz olanlarının değiştirilmesi amacıyla yürütülen faaliyete verilen isimdir. Sağlık eğitimi, sağlıkla ilgili öğretim faaliyetlerinden farklı bir kavramdır. Örneğin insanlara sağlık konularında bilgi vermek, ders anlatmak, konferans vermek öğretim faaliyeti iken; eğitim bilgilendirmenin ötesinde davranış değiştirme amacını güder. Bu nedenle de insanların davranış eğilimlerini dikkate alarak, ihtiyaçlarını dikkate alarak uzun süreli bir çaba gerektirir ve eğitimin başarısını ölçmenin yolu da davranışta sağlanan değişikliktir. Örneğin tıp fakültesinde hekimler tıp eğitimi ve öğretimi alırlar. Bu eğitim ve öğretim faaliyetinin bir parçası olarak iletişim becerileri ya da etik konularda bilgiler edinirler. Etik ya da iletişim eğitimi alıp almadıklarının göstergesi bu konulardaki davranış değişikliği göstergesidir. Yani bir hekim tıp fakültesini bitirdiği zaman etik ve iletişim becerileri konularında tıp fakültesine girdiği zamandakinden farklı davranışlara sahip olmuşsa, davranışları değişmiş ise bu eğitilmiş demektir. Benzer bir konuyu toplumla ilgili sağlık eğitimlerinde de görebiliriz. Örneğin Türkiye’nin çok büyük bir başarı ile yürüttüğü dumansız hava sahası programında sigara bırakma eğitimi verildi. Sigara bırakma konusunda okullarda, çeşitli ortamlarda seminerler, konferanslar ve dersler yaygın olarak verilir. Bunlar öğretimden ibarettir. Eğitim olarak dumansız hava faaliyeti kapsamında bazı mekanlarda sigara içilmesi yasaklandı ve bazı yasal düzenlemeler yapıldı. Bazen teşvik edici düzenlemeler yapıldı. Bütün toplum mobilize edildi ve zaman içerisinde uzun süreli çabalar sonucunda sadece bilgi aktarmak değil bu çabalar sonucunda öyle bir noktaya geldi ki toplumun davranışı toptan değişti. Kapalı mekanlarda artık hiç sigara içilmediğini gördük. Arabalarda, uçaklarda içilmediğini gördük. Bu bir eğitim başarısıdır. Özetle eğitimin başarılı olup olmadığını ölçmenin yolu eğitim verdiğimiz konudaki davranışların ne ölçüde değiştiği konusudur. Davranış değişikliği eğitimi faaliyetinin çıktısıdır. Öğrenim faaliyetinin çıktısı ise bilgi düzeyindeki artıştır. Bilgi düzeyi fazla olan herkes davranışını değiştirmez. İnsan sanıldığı gibi rasyonel canlı değildir.