Bias; en kısa deyimle sistematik hatadır. Epidemiyolojik araştırmalarda bütün tıbbi araştırmalarda araştırıcılar bilerek ya da bilmeyerek hata yapabilirler. Hiçbir araştırma hatasız olmaz. Önemli olan bu hataların neler olduğunu başından -kaçınılmaz hata kaynaklarının neler olabileceğini- saptamak, öngörmek ve bunlar tamamen ortadan kaldırılamıyor ise bunları en aza indirebilecek önlemler almaktır. Bias dediğimiz hata türleri en tehlikeli hata türleridir. Sistematik hata türleridir çünkü. Sürekli olarak 10 mmHg daha yüksek tansiyon ölçen bir tansiyon aleti tansiyon değerini iyi verme konusunda biası olan bir alettir. Bu tür bir aletle, bu tür bir ölçüm biası ile elde edilen tüm veriler sistematik olarak hatalı ortaya çıkmış olur. Bias’ın tıpta özel isimlerle anılan yani bunu bulan adamların verdiği isimlerle anılan -Bergson Biası, Neyman Biası gibi- kırkın üzerinde bias söz konusudur. Tüm araştırıcıların bias konusunda araştırma planlaması bölümlerinin her aşamasında dikkat etmesi gerekir.
Paylaş